Nieuwe ervaringen!

Het ‘jammere’ aan ergens meerdere keren op vakantie gaan, is dat je zo’n ‘been there, done that’- gevoel kunt krijgen. Je weet je weg, je favoriete restaurantjes en je dagelijkse routine. Er valt weinig meer te ontdekken (wat natuurlijk ook heel prettig kan zijn, begrijp me niet verkeerd). Twee jaar geleden ben ik natuurlijk een langere periode in Bali geweest, waardoor ik alle toeristische trekpleisters soms zelfs meerdere keren heb gezien. Dat heeft me ertoe bewogen deze keer niet naar Mount Batur, de koffieplantages of de meeste tempels te gaan. Ik weet namelijk zeker dat ik hier nog eens zal komen en dan alle highlights wel weer langs zal gaan. Nee, ik heb gezocht naar andere, nieuwe ervaringen. Iets dat me zeker gelukt is!

Als leerkracht vind ik het altijd leuk om tijdens mijn reizen scholen te bezoeken. Nu heb ik eerder het plezier gehad om tijdens de pabo mijn onderzoek te doen op SD2 Kemenuh en het leek me een leuk idee terug te gaan naar de school. Een verrassingsbezoek dus! Maar tot mijn verbazing waren de leerkrachten helemaal niet verrast mij te zien. Ze zeiden gewoon: ‘Oh, hoi’, net of ik nooit weg was geweest. De kinderen waren wel enthousiast en begroetten me vrolijk. Ik kan niet echt zeggen dat ik teleurgesteld was toen ik zag dat er van ons onderzoek weinig meer terug te vinden was in de school. In één klas hing onze poster nog, op zich best een aardige score. Het was tenminste niet helemaal verdwenen.

Een school van een heel ander kaliber is de Green School, waar ik ook op bezoek ging. Midden in de jungle, op de oever van een rivier staat een school die helemaal is vervaardigd uit bamboo en andere natuurlijke, duurzame materialen. Op deze school wordt lesgegeven vanuit een holistische zienswijze en wordt getracht de lessen die de natuur biedt te koppelen aan zaken die geleerd moeten worden om stand te kunnen houden in onze snel veranderende maatschappij. Dit alles om de leerlingen bewuste wereldburgers te maken, die de nieuwe ‘groene’ leiders van de toekomst kunnen zijn. De kinderen horen niet alleen in de klas over manieren om duurzaam met de natuur om te gaan, ze brengen dit ook daadwerkelijk in de praktijk. Ze leren watermonsters uit de rivier te controleren op kwaliteit, planten categoriseren en composteren. Tijdens de tour bekeek ik de werkelijk schitterende klaslokalen, de ‘vortex’ waterkrachtcentrale waar 50% van de benodigde energie wordt opgewekt en de innovatieve recycle-ideeën zoals oude autoruiten die aan de achterkant wit worden geschilderd en vervolgens dienst doen als whiteboards.
Klinkt bijna te mooi om waar te zijn nietwaar? Misschien is het dat ook wel. Want de geluiden over de Green School en oprichter John Hardy zijn zeker niet louter positief. Zoals mijn Balinese maatje Mowgli al zei: ‘John Hardy is a very greedy man and he is really bad for the local people.’ En jammer genoeg lijkt dat waar te zijn. Zo heeft John Hardy bijvoorbeeld de rechten op de verkoop van al het Balinese zilver in de Verenigde Staten gekocht. Dit betekent dat wanneer een zilversmid uit Celuk zijn unieke ontwerpen in de VS wil verkopen, hij moet afdragen aan John Hardy. Ook heeft de Green School een sponsorprogramma voor Balinese kinderen die het schoolgeld niet kunnen betalen. Nogal logisch dat ze dat niet kunnen, aangezien het minstens 10.000 US dollar per jaar kost om je kind daar op school te krijgen. Maar toen ik tijdens de tour vragen stelde over dit programma en hoe deze lokale kinderen geselecteerd worden, kreeg ik allerlei vage, ontwijkende antwoorden.
Dus, is de Green School wel zo green? Misschien alleen ‘groen’ aan de buitenkant? Of zien sommige mensen een beetje groen van jaloezie en wordt er daarom zo over gesproken? Wie het weet mag het zeggen…

Nog was ik niet klaar met het bezoeken van scholen. Mijn vriendin Gusti Putu heeft namelijk sinds een paar weken een nieuwe school opgericht: Anak Unik. Ik ken Gusti goed omdat ze onze tolk was tijdens ons werk op de school. Haar nieuwe school is een school voor kinderen met een verstandelijke beperking of zware leerachterstand. De naam Anak Unik (‘uniek kind’) is treffend gekozen: deze kinderen zijn niet eng, gevaarlijk of dom zoals hier soms gedacht wordt, maar ze zijn uniek! Op deze school ligt de focus minder op het cognitieve aspect; het doel is dat de kinderen zich kunnen redden in de maatschappij. Gusti en haar team krijgen hierbij ondersteuning van de Nederlandse Sukacita stichting en het Suryani Institute for Mental Health, waar wij de vorige keer ook voor werkten.
Op de school krijgen op dit moment vijf leerlingen les. Ze hebben een laag IQ of zware ADHD. De meesten zaten eerst op een reguliere basisschool, waar ze achter in de klas aan hun lot over werden gelaten. Sommigen zaten wel zes jaar in groep 3! Hierdoor zijn ze erg verlegen geworden en in zichzelf gekeerd. Nu ze op Anak Unik zitten, kruipen ze langzaam uit hun schulp. Ik heb twee uurtjes met de kinderen gespeeld, die mij steevast ‘touris’ (tourist) noemden. Een erg leuke en bijzondere ervaring!

Gisteren was ook een speciale dag: ik mocht mee naar een Balinese bruiloft! Gusti had me uitgenodigd, één van de leerkrachten van Anak Unik ging trouwen. Dit alleen al vond ik bijzonder: in Nederland is het ondenkbaar dat bruiloftgasten allemaal hun vrienden gaan uitnodigen om hen mee te nemen naar een bruiloft. In Bali is dit echter heel gebruikelijk. Van te voren zat ik wel een beetje in over de gewoonten en etiquette rondom Balinese trouwerijen… Want welke kleding moest ik aan? Geef je een cadeau? Geld? En hoeveel dan? Stel je voor dat ik de ceremonie zou verpesten doordat ik iets doe wat niet hoort?
Met een zak vol kleding ging ik naar Gusti’s huis. Een rok, een jurk, sarongs, t-shirts en topjes. Uiteindelijk kozen we een rood met gouden sarong en een kanten top, die wat deed denken aan een kabaja, een Balinese top voor ceremonies. Ook gaf Gusti me een envelop waar ik wat geld in kon doen als cadeau. Op naar de bruiloft!
We werden welkom geheten door de goedlachse bruidegom, de collega van Gusti. Ik was blij dat ik al eens plaatjes had gezien van een Balinese bruidegom, zodat ik al wist dat mannen die trouwen heel veel make-up op hebben en er niet al te erg van schrok. De kleding was echt schitterend, zowel de jurk van de bruid als de kleding van de bruidegom. Zij waren vereerd door mijn bezoek, terwijl ik juist enorm dankbaar was dat ik er mocht zijn. Natuurlijk moesten we samen op de foto, wat nogal hilarisch was omdat ik hoog boven de newly-weds uit torende. De plechtigheid had al een dag eerder plaatsgevonden, dit was de receptie. We aten wat en kletsten gezellig met elkaar. Veel van de bruiloftgasten wilden graag met me praten en hoewel ik een klein beetje Bahasa Indonesia spreek, blijft een gesprek lastig. Ik kan een aantal dingen zeggen, maar zodra ze terugpraten snap ik er niets meer van. Ik moet het toch echt eens gaan leren…
Al met al was het heel leuke ervaring te gast te zijn op een Balinese bruiloft!

Komende woensdag zal ik met iets minder pijn in mijn hart dan de vorige keer in het vliegtuig naar huis zitten, omdat ik weet dat ik snel terug kan keren als ik wil. Vrijdag ben ik namelijk bij Wayan en Barbara geweest, een Balinees-Nederlands stel. Zij zoeken een leerkracht die hun twee kinderen van 11 en 13 buiten de lokale school wat extra lessen kan geven in Nederlands, maar vooral in zaken die de kinderen op de lokale school niet leren, zoals discussiëren en geintegreerde vakken. Het gezin woont in Sidemen, in Oost-Bali. Een prachtig gebied met rijstvelden en bergen. Van beide kanten was er een goed gevoel en het zou zomaar kunnen dat ik volgend jaar september, na mijn master Onderwijskunde, in het vliegtuig stap om weer langere tijd naar Bali te gaan. Ik heb nog geen harde toezeggingen gedaan, want het moet natuurlijk goed overlegd worden met het thuisfront en wie weet hoe zaken er over een jaar voor staan. Maar toch, dit geeft me extra het gevoel dat het afscheid komende woensdag zeker niet voor altijd zal zijn!

To be continued, dat is zeker!